Hành trình Thực tế: Khai mở Sinh kế Nấm Linh Chi Dưới Tán Rừng
Mộ Đức, ngày 27 tháng 9 năm 2025 — Trong bối cảnh Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Giảm nghèo Bền vững đang đi vào giai đoạn then chốt, việc tìm kiếm những mô hình sinh kế bền vững, khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai lâm nghiệp là yêu cầu cấp thiết đối với các địa phương. Đáp ứng nhu cầu đó, Đoàn công tác gồm 10 thành viên của xã Mộ Đức, do ông Nguyễn Xuân Thái, Chủ tịch UBND xã làm Trưởng đoàn, đã thực hiện chuyến khảo sát thực tế kéo dài ba ngày (từ 26/9 đến 28/9/2025) tại tỉnh Quảng Trị để nghiên cứu mô hình trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng keo.
Đoàn công tác là sự kết hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý và đại diện người dân. Trong đó, các đồng chí Bùi Quang Lập (Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy) giữ vai trò định hướng chủ trương, bảo đảm hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ từ cấp ủy, chính quyền. Đại diện chính quyền như Phạm Ngọc Tư (Phó Chủ tịch UBND) và Nguyễn Văn Suốt (Phó Trưởng phòng Kinh tế) tập trung đánh giá tính khả thi về mặt kỹ thuật, dự toán kinh phí và tham mưu xây dựng kế hoạch nhân rộng. Quan trọng nhất, sự tham gia của Nguyễn Thanh Trình (Phó Chủ tịch Hội Nông dân) cùng đại diện người dân thôn Phước Lộc là Võ Duy Sa và Nguyễn Ngọc Mến nhằm trực tiếp nắm bắt thực tiễn sản xuất, quy trình chuyển giao công nghệ để đảm bảo mô hình có thể áp dụng hiệu quả vào cộng đồng người trồng rừng tại địa phương.
Hành trình đã đưa Đoàn đến hai điểm trọng yếu: mô hình hộ gia đình của ông Trần Văn Linh tại thôn Huỳnh Thượng, xã Vĩnh Thủy, tỉnh Quảng Trị. và khu vực sản xuất quy mô lớn tại HTX Nông nghiệp Thương mại Hiệp Phát cùng HTX Chân Mây ở xã Khe Sanh. Các mô hình này đã chứng minh tính ưu việt khi tận dụng môi trường dưới tán rừng keo với độ che phủ lý tưởng trên 80%. Đây là điều kiện tiên quyết giúp nấm linh chi đỏ sinh trưởng tối ưu.


Đại diện lãnh đạo xã Mộ Đức lắng nghe và trao đổi của ông Trần Văn Linh về mô hình Nấm Linh Chi Dưới Tán Rừng.
Về mặt kỹ thuật, mô hình được đánh giá là khá đơn giản, phù hợp với tập quán canh tác của bà con, đặc biệt là đồng bào Vân Kiều tại Quảng Trị. Chu kỳ thu hoạch ngắn, khoảng ba tháng một lứa, cho phép người dân xoay vòng vốn nhanh chóng. Theo phân tích chuyên môn, nấm linh chi đỏ không chỉ là một dược liệu quý mang lại nguồn thu nhập đáng kể, mà còn tạo ra lợi ích kép về môi trường. Quá trình trồng và chăm sóc nấm giúp tăng cường độ ẩm, tái tạo chất dinh dưỡng trong đất, từ đó hỗ trợ cây keo sinh trưởng tốt hơn, gián tiếp gia tăng năng suất kinh tế của rừng trồng. Đây chính là minh chứng rõ nét cho định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn mà xã Mộ Đức đang hướng tới.
.jpg)


Đoàn công tác đến tận nơi tham quan địa điểm triển khai mô hình.
Từ thực tiễn khảo sát, Đoàn công tác đã nhận diện rõ những thách thức và bài học kinh nghiệm then chốt, vốn là yếu tố quyết định sự thành công khi nhân rộng mô hình:
Thứ nhất, chi phí đầu tư phôi ban đầu là một rào cản không nhỏ đối với các hộ nghèo và cận nghèo. Điều này đặt ra yêu cầu phải có chính sách hỗ trợ vốn hoặc cơ chế cho vay ưu đãi phù hợp. Bài học kinh nghiệm từ Quảng Trị cho thấy việc làm chủ công nghệ sản xuất phôi nấm tại chỗ là giải pháp tối ưu để giảm giá thành sản phẩm đầu vào.
Thứ hai, và là yếu tố quan trọng nhất, đó là đầu ra bền vững thông qua liên kết bao tiêu sản phẩm. Mô hình chỉ thực sự hiệu quả và tạo động lực cho người dân khi sản phẩm được tiêu thụ ổn định, lâu dài. HTX Hiệp Phát và HTX Chân Mây đã thành công nhờ liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp đủ lớn để đảm bảo cam kết thu mua. Ông Nguyễn Văn Suốt, Phó Trưởng phòng Kinh tế, nhận định: "Việc xây dựng chuỗi giá trị từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, với sự tham gia của một đối tác tiêu thụ tin cậy, là yêu cầu sống còn để chuyển đổi mô hình từ thử nghiệm sang chiến lược kinh tế cộng đồng."
Chuyến công tác Quảng Trị đã mở ra một hướng đi đầy triển vọng cho xã Mộ Đức, đặc biệt là trong việc khai thác các vùng đất lâm nghiệp kém hiệu quả. Mô hình trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng không chỉ giải quyết bài toán gia tăng thu nhập mà còn là công cụ hữu hiệu để bảo vệ và phát triển rừng bền vững.
Đoàn công tác đã nhất trí đề xuất:
Tham mưu chủ trương: Xây dựng Nghị quyết của Đảng ủy và HĐND xã về việc thí điểm và nhân rộng mô hình nấm linh chi đỏ, lồng ghép vào Kế hoạch Phát triển Nông thôn mới và Giảm nghèo Bền vững giai đoạn tới.
Đầu tư công nghệ: Khẩn trương xúc tiến làm việc với các đơn vị chuyển giao công nghệ để nghiên cứu khả năng xây dựng cơ sở sản xuất phôi nấm tại xã nhằm giảm chi phí sản xuất cho người dân.
Liên kết bao tiêu: Chủ động kết nối và ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp dược liệu lớn để đảm bảo thị trường đầu ra ổn định, từ đó tạo niềm tin và thu hút người dân tham gia vào chuỗi giá trị mới này.
Với sự đồng lòng của hệ thống chính trị và sự chủ động tiếp cận khoa học kỹ thuật, mô hình nấm linh chi đỏ hứa hẹn sẽ trở thành một mũi nhọn kinh tế mới, góp phần nâng cao đời sống và khẳng định vị thế của người trồng rừng tại xã Mộ Đức.


